Najprościej mówiąc bankowy tytuł egzekucyjny to specjalny pozasądowy tytuł egzekucyjny, który stwierdzał istnienie wymagalnej wierzytelności banku w stosunku do osoby będącej dłużnikiem banku (z powodu dokonania z bankiem pewnej czynności). Przy czym wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego wymagało pisemnego oświadczenia danej osoby o dobrowolnym poddaniu się egzekucji. Bankowy tytuł egzekucyjny (BTE) mógł być także, w konkretnych okolicznościach, podstawą egzekucji przez bank wobec osoby trzeciej.
BTE były bardzo chętnie i powszechnie wykorzystywane przez instytucje finansowe jako prosta, szybka i wygodna forma zabezpieczenia finansowego ich interesów. Dysponując Bankowym Tytułem Egzekucyjnym, bank (przy zaistnieniu odpowiednich przesłanek) mógł bowiem wystąpić po prostu do sądu o nadanie tzw. klauzuli wykonalności. Po uzyskaniu klauzuli wykonalności bankowy tytuł egzekucyjny stawał się tytułem wykonawczym (zastępował orzeczenie sądu) i mógł stanowić podstawę do niezwłocznego wszczęcia egzekucji sądowej przez komornika (w tym celu należało po prostu wystąpić do niego z wnioskiem egzekucyjnym).
Sytuacja zmieniła się jednak w dniu 4 kwietnia 2015 roku, na skutek Wyroku Trybunału Konstytucyjnego. TK uznał wówczas, że przepisy prawa bankowego w zakresie wystawania bankowych tytułów egzekucyjnych oraz wszczynania na ich podstawie postępowań egzekucyjnych naruszają konstytucyjną zasadę równości. Przepisy te straciły moc obowiązującą z dniem 1 sierpnia 2016 roku. W związku z przełomowym Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego pojawiła się zatem konieczność wprowadzenia poważnych zmian w samej ustawie Prawo bankowe. W dniu 25 września 2015 r. została przyjęta przez Sejm ustawa znosząca instytucję bankowego tytułu egzekucyjnego. Ustawa ta weszła w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszeniaw Dzienniku Ustaw. Nowela ta miała znaczenie zasadnicze, uchyliła ona bowiem dotychczasowe przepisy dotyczące bankowego tytułu egzekucyjnego, ponadto uregulowała problematykę zadłużania pożyczkobiorców i kredytobiorców. Nowelizacją uchylone zostały art. 96-98 Ustawy prawo bankowe – czyli te przepisy, które bezpośrednio dotyczyły zasad wystawiania i funkcjonowania bankowego tytułu egzekucyjnego. W tej sytuacji banki utraciły wieloletnie i ugruntowane prawo do powszechnie wystawianego BTE.
Warto zaznaczyć jednocześnie, że w konsekwencji wyroku TK i przyjętej ustawy posługiwanie się dawnymi bankowymi tytułami egzekucyjnymi (w nadal trwających postępowaniach sądowych) jest jedynie pewnym dowodem wystawionym przez jedną ze stron procesu i nie powoduje szczególnych skutków procesowych, które do tej pory wywoływały bankowe tytuły egzekucyjne. Więcej na ten temat można przeczytać na stronie https://www.kbkinfo.com.
Na zakończenie warto jeszcze wspomnieć, że wielu specjalistów z dziedziny bankowości dostrzega negatywne konsekwencje zniesienia bankowych tytułów egzekucyjnych. Według nich nowe rozwiązania nie są korzystne zarówno dla banków jaki i samych klientów. Na skutek zniesienia BTE doszło bowiem do podniesienia kosztów pożyczek i kredytów, ponadto banki powszechnie żądają teraz podpisywania weksli (i innych dokumentów ułatwiających ściąganie wierzytelności).